تأثیر بانکداری اسلامی بر رشد اقتصادی

چکیده                                                       در جهان امروز بانکداری اسلامی توانسته است خود را به عنوان یک سیستم مالی مقتدر مطرح کند. اکنون در بسیاری از کشورها، اعم از مسلمان و غیرمسلمان، نه تنها بانکداری و مالیه اسلامی در کنار نظام بانکی متداول در حال فعالیت است، بلکه در برخی موارد نیز پیشرو بوده است. در این مقاله به دنبال معرفی بانکداری اسلامی و بررسی تأثیر آن بر رشد و توسعه اقتصادی در حوزه مباحث نظری هستیم. پژوهش حاضر ابتدا به صورت اجمالی به بیان ویژگی­های اصلی بانکداری اسلامی می­پردازد و مزایای در اختیار داشتن این ویژگی­ها و علاوه بر آن ابزارهای کلیدی بانکداری اسلامی را معرفی می­کند. سپس در زمینه­هایی نظیر کارایی، ثبات، خطرات اخلاقی و کاهش فقر بانک­های اسلامی را با بانک­های متعارف مقایسه می­کنیم. نتایج پژوهش نشان می­دهد که مطالعات قبلی از این فرضیه که بانکداری اسلامی یک کانال اصلی برای رشد اقتصادی است حمایت می­کنند. در وهله اول به نظر می­رسد که مزایای حاصل از بانکداری اسلامی، رشد اقتصادی بیشتری را نسبت به بانکداری متعارف نوید می­دهد؛ و از سوی دیگر، به­طور کلی می­توان گفت یک محیط اقتصادی اسلامی که به جای استفاده از بهره، به میزان مناسب از عقدهای مشارکتی و مبادله­ای استفاده می­کند، به علل گوناگون می­تواند پیشرفت و توسعه اقتصادی بیشتری را در پی داشته باشد و با بحران­های کم­تر و کوتاه­تری روبه­رو شود. البته نمی­توان با قاطعیت تمام، بانکداری اسلامی را در کلیه شرایط زمینه­ساز توسعه قلمداد نمود. احتمالاً در مواردی که به آن­ها در متن مقاله اشاره شده است التزام به بانکداری اسلامی می­تواند موجب کندی حرکت توسعه گردد. یکی از پیامدهای این مطالعه برای سیاست این است که بانکداری اسلامی به ثبات اقتصاد کلان، هم برای کشورهای توسعه­یافته و هم برای کشورهای در حال توسعه کمک می­کند.